Anayasa Mahkemesi'nden Özel Güvenlik Kanunu'na Düzenleme Getiren Önemli Karar

Anayasa Mahkemesi, 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun’un bazı hükümlerini, Anayasa’nın temel hak ve özgürlükler ile çalışma hakkını düzenleyen maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. Karar, birey haklarının korunması ve kamu güvenliğinin dengelenmesi konusundaki tartışmaları yeniden gündeme taşıdı.

Hangi Düzenlemeler İptal Edildi?

Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği düzenlemeler, özel güvenlik görevlilerinin çalışma hakkını doğrudan etkileyen şu maddelerden oluşuyor:

1. 10. Madde (d bendi, 3 numaralı alt bent): Özel güvenlik görevlisi olabilmek için, “Anayasal düzene, özel hayata, cinsel dokunulmazlığa veya uyuşturucu madde suçlarına ilişkin devam eden bir soruşturma veya kovuşturma bulunmaması” şartını öngörüyordu.

2. 11. Madde (dördüncü fıkra): Yönetici veya özel güvenlik görevlisi olma şartlarını taşımadığı veya sonradan kaybettiği tespit edilen kişilerin kimliklerinin iptal edilmesini düzenliyordu.

Kararın Gerekçesi

Mahkeme, bu hükümleri Anayasa’nın 13., 48. ve 49. maddelerine aykırı buldu. Kararın gerekçeleri özetle şu şekilde sıralandı:

• Masumiyet Karinesine Aykırılık: Henüz kesinleşmemiş bir suçlama nedeniyle bireylerin çalışma hakkının elinden alınması, masumiyet karinesiyle bağdaşmıyor.

• Çalışma ve Sözleşme Hürriyetine Müdahale: Anayasa’nın 48. maddesi, herkesin çalışma ve meslek seçme özgürlüğünü güvence altına alıyor. İptal edilen maddeler, bu özgürlüğü ölçüsüz şekilde kısıtlıyordu.

• Ölçüsüzlük: Kamu güvenliğini sağlama amacı önemli olmakla birlikte, bu amaca daha hafif tedbirlerle ulaşılabilecekken kimlik iptali gibi ağır bir tedbir öngörülmesi ölçüsüz olarak değerlendirildi.

• Hukuki Belirlilik Eksikliği: Kanunun muğlak ifadeler içermesi ve keyfi uygulamalara yol açma riski taşıması, hukuki güvenlik ilkesine aykırı bulundu.

Hak ve Güvenlik Dengesi Tartışması

Anayasa Mahkemesi, kamu güvenliğinin korunmasının önemini vurgularken, birey haklarının keyfi müdahalelerle sınırlandırılamayacağının altını çizdi. Özel güvenlik görevlilerinin belirli  yetkilerle donatılmış bir meslek grubu olduğunu kabul eden Mahkeme, ancak kanunların bireylerin çalışma özgürlüğünü ihlal edecek şekilde düzenlenemeyeceğini ifade etti.

Yeni Bir Düzenleme Bekleniyor

İptal kararı, Resmi Gazete’de yayımlanmasından itibaren 9 ay sonra yürürlüğe girecek. Bu süre zarfında, hem kamu güvenliğini hem de birey haklarını gözeten yeni bir yasal düzenleme yapılması bekleniyor.

Güvenlik-İş Sendikası olarak bu sürecin takipçisi olacağız.

Anayasa Mahkemesi’nin bu kararı, özel güvenlik sektöründe çalışan on binlerce görevlinin haklarının korunması adına önemli bir adım niteliğindedir. Kimlik iptalleri nedeniyle yaşanan mağduriyetlerin son bulması ve hukuk devleti ilkelerinin hayata geçirilmesi noktasında bu kararın önemini vurguluyoruz.

Kararın tam metnine resmi gazete linkinden ulaşabilirisiz.

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/11/20241121-7.pdf